JAMES WEBB TELESKOBU VE KOZMİK ŞAFAK
Son iki yılda bilim insanları, gökbilimcilerin "Kozmik Şafak" olarak adlandırdıkları dönemi araştırmak için NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu'nu kullanıyor.
"Kozmik Şafak" büyük patlamadan sonraki ilk birkaç yüz milyon yıl içinde ilk galaksilerin doğduğu dönemi ifade ediyor.
Bu galaksiler, evrenin çok genç olduğu dönemde gazların, yıldızların ve kara deliklerin nasıl değiştiğine dair hayati bilgiler sağlıyor.
Ekim 2023 ve Ocak 2024'te uluslararası bir gökbilimci ekibi, Gelişmiş Derin Galaksi Dışı Araştırma (JADES) programının bir parçası olarak Webb'i galaksileri gözlemlemek için kullandı.
GÖZLEMLENEBİLEN EN UZAK GALAKSİ
Webb'in NIRSpec'ini (Yakın Kızılötesi Spektrograf) kullanarak, büyük patlamadan yalnızca iki yüz doksan milyon yıl sonra ortaya çıkan bir galaksi buldular. Bu galaksi, şimdiye kadar gözlemlenen en uzak galaksi olma özelliğini gösteriyor.
ŞAŞIRTICI DERECEDE PARLAK VE BÜYÜK
"JADES-GS-z14-0" olarak isimlendirilen galaksi, şaşırtıcı derecede parlak ve bin 600 ışıkyılı genişliğinde görünüyor.
Uzmanlar, rekor kıran en uzak galaksinin sadece uzaklığıyla değil, aynı zamanda büyüklüğü ve parlaklığıyla da dikkat çekici olduğunu vurguluyor.
Bu şaşırtıcı sonuç, evrenin nasıl ortaya çıktığını anlamamıza yardımcı olabilir.
İLK 300 MİLYON YIL İÇİNDE ORTAYA ÇIKTI
Galaksi o kadar parlak ki Güneş'imizin kütlesinin yüz milyonlarca katı büyüklüğünde olduğu düşünülüyor ve araştırmacılar bu kadar "parlak ve büyük bir galaksinin" 300 milyon yıldan daha kısa bir sürede nasıl yaratılabileceği konusunda emin olamıyor.
"ÇOK SAYIDA GENÇ YILDIZ TARAFINDAN ÜRETİLDİ"
Harvard profesörü ve astronomi bölümü başkanı Daniel Eisenstein, "Galaksinin boyutu, ışığın çoğunun, gökteki süper kütleli bir kara deliğin üzerine düşen maddelerden ziyade, çok sayıda genç yıldız tarafından üretildiğini açıkça kanıtlıyor" diye konuştu.
EVRENİN ERKEN DÖNEMLERİNDE GALAKSİ OLUŞUMU
Bilim insanları, bazıları daha da uzakta olabilecek bu tür uzak galaksilerden daha fazlasını bulabileceklerini umuyor.
Bu şaşırtıcı galaksi, evrenin erken dönemlerinde galaksi oluşumunun çok hızlı ve yoğun olduğunu gösteriyor.
Kaynak: NTV